Bài phỏng vấn với Ian Harris, Đạo diễn bộ phim “Agriculture” (văn hóa kiến trúc)
28/4/2013
Bài: Karissa Rosenfield
http://www.archdaily.com/365890/an-exclusive-interview-with-ian-harris-director-of-archiculture/
Kiến trúc sư và sinh viên kiến trúc trên khắp thế giới đã hăm hở chào đón buổi trình chiếu đầu tiên bộ phim phóng sự Archiculture (Văn hóa kiến trúc) – bộ phim đã đem đến cho người xem một cái nhìn về thế giới của các phòng studio và môi trường đào tạo thiết kế thông qua con mắt của 5 sinh viên kiến trúc vừa hoàn thành dự án của mình tại học viện Brooklyn’s Pratt. Bộ phim được hướng dẫn và sản xuất bởi hai nhà làm phim có xuất thân từ ngành kiến trúc là Ian Harris và David Krantz.
Để tìm hiểu kỹ hơn về bộ phim, chúng tôi đã có dịp được gặp và trò chuyện với đạo diễn Ian Harris. Hãy đọc nội dung cuộc phỏng vấn và chia sẻ cảm nhận của bạn.
Courtesy of Arbuckle Industries
Đâu là động lực để ông làm ra bộ phim Archiculture?
Archiculture được hình thành từ một hạt giống ý tưởng mà David đã từng ấp ủ, sau đó nó đã được nuôi dưỡng qua các buổi thứ 6 khi chúng tôi tranh luận với nhau về những khoảng khắc tuyệt vời có, điên khùng có đã trải qua ở studio – thứ cảm giác mà tôi biết chắc là kiến trúc sư nào cũng đã từng trải qua. Chúng ta đã bắt đầu xây dựng các hình tượng nhân vật một cách tự nhiên nhất bằng việc quan sát những con người thật đang ngày ngày làm việc trong studio. Tuy nhiên khó khăn cũng rất nhiều, chúng ta đã hồ nghi liệu đây có phải là đề tài thú vị chẳng? Nếu có, chắc chắn đã có người làm nó trước đây rồi mới phải. Nhưng thực tế lại cho thấy là chưa có một bộ phim nào về đề tài này cả. Cho đến 1 năm sau, năm 2005 chúng tôi mới suy nghĩ về vấn đề này một cách nghiêm túc hơn. Sau đó, chúng tôi đã tìm đến công ty sản xuất Empty Kingdom Media tại các triển lãm nghệ thuật mở cửa hằng đêm để bắt đầu học nghệ thuật và kỹ thuật làm phim.
Như ông đã nói, sứ mệnh của bộ phim là ghi lại những hoạt động của studios, công việc đào tạo thiết kế và nhấn mạnh một số ảnh hưởng của kiến trúc đối với xã hội trong hiện tại và tương lại? Sứ mệnh này có mối liên hệ gì với ý tưởng ban đầu và hơn 5.5 năm bỏ ra để thực hiện bộ phim?
Ý tưởng của Archiculture được bắt đầu từ một nhân vật, và bộ phim cũng được dẫn dắt bởi các sinh viên thông qua các học kì, những tranh luận về các vấn đề của kiến trúc đương đại, những tác phẩm mà họ đang thực hiện và cách thức chúng được áp dụng vào những vấn đề lớn hơn.
Sau khi thực hiện xong các cảnh quay về sinh viên, chúng tôi đã nhận ra rằng những đoạn phim mình có trong tay chưa thực sự thuyết phục để có thể lôi kéo sự quan tâm của các khán giả không phải là dân chuyên ngành. Sau đó, chúng tôi đã cố gắng để chuyển bộ phim theo dạng phóng sự về một vấn đề nổi cộm để có thể liên kết các trải nghiệm của sinh viên khi khám phá thế giới thật sự về sự tồn tại, về vấn đề môi trường và nhiều hơn thế nữa. Sau rất nhiều vòng thay đổi và sửa chữa, bộ phim về cuộc sống sinh viên đã được phát hành, nhưng kết quả hoàn toàn không như mong đợi.
Chúng tôi lùi lại một bước và suy nghĩ việc nên tập trung trở lại vào câu chuyện của sinh viên và nó đã đưa chúng tôi đến với Archiculture, một bộ phim ngắn vỏn vẹn trong 25 phút đã dựng lên một không gian studio và phát triển bởi hàng loại các đoạn đối thoại, những cuộc tranh cãi, luận bạn về việc đạo tạo thiết kế và môi trường studio như là một nền tảng để học hỏi.
Ông đã tưởng tượng ai là khán giả của bộ phim này và tại sao?
Chúng tôi nghĩ rằng khán giả chính của bộ phim chắc chắn là các kiến trúc sư những người đã hoặc đang học thiết kế. Bên cạnh đó, chúng tôi còn cho rằng bộ phim sẽ thu hút được sự chú ý của bất cứ ai có quan tâm đến thiết ké. Sẽ là một hiện tượng nếu Archiculture có thể đến được với các bạn trẻ, các bạn học sinh phổ thông để giúp họ hiểu được trường thiết kế là như thế nào. Và chúng tôi cũng hy vọng bộ phim sẽ là một cơ hội tuyệt vời để các nhà thiết kế chia sẻ với bạn bè, đồng nghiệp, người thân về studio thực sự là như thế nào. Tôi biết vì tôi đã trải qua, nhưng gia đình và những người bạn không chung ngành thì hoàn toàn mờ tịt về việc tôi đã làm gì hàng giờ liền trong studio.
In the broadest tier of the bullseye, we imagine this discourse about the studio could address the larger topic of education; collaboration and teamwork, along with critiques and the structure of the studio could act as a mirror for other means of learning.
Tại sao là học viện Pratt và 5 sinh viên?
Khi bắt đầu tìm kiếm một trường học thích hợp, chúng tôi đã tham khảo từng trường kiến trúc một ở khắp nước Mỹ. Chúng tôi muốn chỉ là trường dành cho sinh viên đại học thôi, thạc sĩ thì hơi lớn và đã có khá nhiều trải nghiệm sống và do đó sẽ không còn hồn nhiên vô tư như các sinh viên trẻ, Chúng tôi muốn tìm kiểm tuổi trẻ, sự nông nhiệt của các bạn sinh viên khi bước vào khám phá thế giới làm việc chuyên nghiệp.
Chúng tôi kết thúc với lựa chọn là học viện Pratt bởi vì họ đã có phản hồi rất tích cực về dự án của chúng tôi và họ cũng không có ý định xen vào việc làm phim. Học viện và Dean Tom Hanrahan đã hoàn toàn tin tưởng vào bộ phim này và sứ mệnh của nó.
Về phần sinh viên, mỗi một cá nhân trong 5 người này đều đại diện cho một nhóm tính cách cụ thể mà mọi người vẫn bắt gặp khi làm việc trong studio. Mollie là người định hướng suy nghĩ, Alanna là nghệ sĩ, Dionysios là kẻ hay trêu chọc mọi người, Mike là một càng trai vui tính dễ thương và Giancarlo là một chàng trai đặc biệt người có xu hướng dẫn đầu. Thêm vào đó, đây là 5 người đã góp ý vào việc hình thành nội dung bộ phim này nhiều nhất và làm những công việc cụ thể nhất, do đó một cách tự nhiên họ đi vào bộ phim của chúng tôi như những hình mẫu tiêu biểu.
Ông nghĩ sao về cách truyền tải trải nghiệm của các sinh viên được lựa chọn này và nội dung phim đến khán giả quốc tế?
Chúng tôi luôn rất ấn tượng sự quan tâm và phản hồi từ bạn bè quốc tế; tôi nghĩ nguyên nhân đơn giản là vì những trải nghiệm ở studio không có rào cản ngôn ngữ, và môi trường studio giống nhau không phân biệt vị trí. Với những trái tim đam mê xây dựng, những người khao khát muốn cải thiện thế giới hiện tại trở nên tốt đẹp và vĩ đại hơn chính là tiền đề để chúng tôi làm một bộ phim về trường thiết kế vượt qua tất cả mọi rào cản. Lần đầu tiên, mọi người có cơ hội để bước vào thế giới khác và thực sự hiểu phòng thu thực sự như thế nào. Đó là lí do tại sao mà bộ phim này lại đón nhận sự quan tâm của đông đảo bạn bè quốc tế đến như vậy.
Trong đoạn phim giới thiệu, Phil Bernstein đã nói rằng “Mô hình giáo dục hiện tại được sắp xếp để tạo ra các ngôi sao kiến trúc tiếp theo. Đó thực sự là mô hình không hoàn chỉnh.”. Ông có đồng ý không? Quan điểm của ông về mô hình giáo dục kiến trúc hiện nay và ông có đề nghị gì để thay đổi không?
Tôi đồng ý rằng một phần rất lớn các trường dạy thiết kế mà tôi đã có cơ hội tham gia nuôi dưỡng sinh viên với suy nghĩ mình sẽ trở thành các kiến trúc sư vĩ đại. Tuy nhiên, tôi cũng cho rằng mô hình giáo dục này đang thay đổi cùng với sự dịch chuyển của nền kinh tế. Những thay đổi đã làm cho các kiến trúc sư, đặc biệt là những người trẻ phải tự đánh giá lại năng lực và giá trị của mình. Một dự án không phải chỉ là chuyện gạch và vữa, mà phải nắm bắt được thị hiếu và nhu cầu của khách hàng, hướng đến môi trường để tạo ra các dự án thực sự có ý nghĩa. Tôi nghĩ đây là cách rất hữu ích để áp dụng các kiến thức và kĩ năng đã học được từ nhà trường vào cuộc sống xung quanh. Do đó tôi không nghĩ rằng chúng tôi được dạy để lắng nghe, hay là làm cách nào để thực hiện dự án về mặt kinh doanh và cách để tương tác với cộng đồng.
Studio tạo ra các ngôi sao kiến trúc theo cách bạn ở trong phòng làm việc, vẽ nên các dự án cho riêng mình, với tầm nhìn riêng của bạn, và bạn không tham gia vào các hoạt động đội nhóm. Đây mới chính là mẫu hình không hoàn hảo bởi lẽ những người đang đi làm ngoài kia đều hiểu rằng thế giới này tất cả đều cần sự hỗ trợ và tương tác.
Đâu là thử thách lớn nhất mà giáo dục kiến trúc cần vượt qua?
Đến cuối ngày, bạn đã đầu tư không ít thời gian và tiền bạc vào chuyện học hành, điều này muốn nói rằng giá trị bằng cấp và những thứ bạn học được phải bảo đảm bạn có đủ khả năng làm việc để tồn tại trong thế giới nhiều thử thách này. Với lượng sinh viên kiến trúc ngày càng đông, thật sự vấn đề ở chỗ là không có đủ việc làm cho tất cả các bạn sinh viên vừa tốt nghiệp. Để vượt qua được tất cả các khó khăn đó, vấn đề là bạn phải chứng minh được giá trị của mình như một người làm việc chuyên nghiệp.
Điều gì đã làm ông tin vào sức mạnh to lớn của giáo dục kiến trúc?
Một trong những thế mạnh của giáo dục kiến trúc đó là sự linh hoạt, một môi trường học tập mở dựa trên việc tranh luận trao đổi các đề tài cũng như những hỗ trợ nhanh chóng bằng hình ảnh để bạn có thể diễn đạt toàn bộ ý tưởng của mình. Đây là một kĩ năng rất giá trị và cũng là ưu điểm lớn nhất của ngành này.
Một sức mạnh khác đó là khả năng của chúng tôi trong việc chia cắt các đối tượng vi mô và vĩ mô cùng một lúc. Kĩ năng này đặc biệt cần thiết ngày nay, đặc biệt là trong nền kinh tế xã hội lớn với những vấn đề phát triển bền vững hơn.
Những đào tạo về kiến trúc ở trường đại học Cincinnati đã ảnh hưởng như thế nào đến sự nghiệp của một nhà làm phim?
Học và làm kiến trúc khá giống với việc làm phim, Đầu tiên, cả hai công việc này đều mất rất nhiều thời gian. Chúng tôi đã bỏ ra gần 6 năm để hoàn tất bộ phim Archiculture. Thêm vào đó, là một kiến trúc sư bạn phải làm việc với rất nhiều người, vì vậy bạn cần phải biết các quy tắc để có thể làm việc và sử dụng kĩ năng của các chuyên gia khác nhau trong nhóm. Kiến trúc sư, đạo diễn nói chung đều cần những kỹ năng này. Bạn cần phải dựa vào những người khác: chuyên gia màu sắc, biên tập viên,… để điền vào những kỹ năng và kiến thức mà bạn không có.
Ông có dự định trở lại với nghề cũ không? Nếu không, làm thế nào ông có thể biết được vai trò hiện nay của mình khi còn là kiến trúc sư?
Hỏi tôi trong một vài tuần tới, câu trả lời có thể sẽ thay đổi. Tôi tự thấy mình không có dấu hiệu gì cho việc quay trở lại nghề cũ. Tôi đã không làm việc trong các xưởng thiết kế từ năm 2007, do đây tôi đã già và cũng không còn là một công cụ hữu dụng nữa rồi. Tôi chưa bao giờ sử dụng Revit trong đời!
Tôi không làm kiến trúc nữa và vì thế tôi mới có thể khám phá việc sử dụng máy quay phim như một cách để đưa kiến trúc đến với nhiều người hơn. Rất nhiều phim do chúng tôi sản xuất không phải chỉ là về kiến trúc dành cho các kiến trúc sư, chúng tôi muốn làm các bộ phim để kết nối với nhiều người không thuộc về thế giới thiết kế. Chúng tôi cần nhiều hơn những người cùng nói về việc xây dựng một môi trường ở đó mọi người bắt đầu thực sự quan tâm đến những thứ ảnh hưởng đến mình.
Dự định tiếp theo của ông là gì? Một bộ phim về kiến trúc tiếp theo chăng?
Chúng tôi đang trong giai đoạn hậu kì thực hiện bộ phim tài liệu Girls Show nói về một cuộc thi với một cuộc thi được bắt đầu bằng việc đòi bình đẳng giới trong thể theo của một cô gái, và nó đã trở thành một trận chiến lịch sử giữa hai trường trung học nữa, đồng thời bộ phim cũng khi lại quá trình tập luyện cao độ và những cống hiến của vận động viên. Đây thực sự là một sự kiện lớn cho cộng đồng New Jersey.
Chúng tôi cũng đang trong giai đoạn đầu tìm kiếm tài trợ để thực hiện một bộ phim tài liệu với tiêu đề Xây dựng (Built). Kết cấu của nó là về việc xây dựng môi trường. Không giống như phim Đô thị hóa (Urbanized) bộ phim xinh đẹp về thiết ké của các thành phố của Gary Hustwit, chúng tôi muốn đem đến cho khán giả một câu chuyện hấp dẫn về những tác động và ảnh hưởng của con người đối với việc xây dựng môi trường.
Biên Dịch bởi Rainstorm team. Theo Nguồn Arch Daily
