Top 30 bộ phim phóng sự về kiến trúc năm 2013
http://www.archdaily.com/324255/the-30-architecture-docs-to-watch-in-2013/
Những giải thưởng, những chiến thắng của các bộ phim ở Holywood choáng ngợp và tràn ngập các kênh truyền hình.Vậy thì các bộ phim về kiến trúc đang ở đâu? Đâu rồi những tác phẩm kinh điển của “Schindlers Hauser” hay “Louis Kaln”? Để trả lời những câu hỏi đó, Chúng tôi giới thiệu đến các bạn 30 bộ phim tài liệu kiến trúc xuất sắc nhất – những tác phẩm hứa hiện đem đến những điều bất ngờ đầy thú vị trong năm 2013.
Phim tài liệu dài (xếp theo thứ tự chữ cái)…
1. Architects Herzog and deMeuron: The Alchemy of Building & The Tate Modern (2009)
Đạo diễn: Beat Kuert. 25 phút & 52 phút.
Bộ phim tài liệu ghi lại hành trình giành giải thưởng Pritzker 2011 của Jacques Herzog Pierre de Meuron với dự án thiết kế bổ sung Nhà triễn lãm Tate (London) – bảo tàng nghệ thuật đương đại lớn nhất thế giới. Bộ phim tái hiện chân thực toàn bộ quá trình thiết kế của cặp đôi từ ngay từ những bước đầu tiên cho đến khi bảo tàng Tate mới được ra mắt vào năm 2000.
Bạn có thể tham khảo thêm tại: Herzog & de Meuron, London, Adaptive Re-Use, Cultural Architecture
Hoặc mua tại Microcinema DVDs
2. Antonio Gaudí (1985)
Đạo diễn: Hiroshi Teshigahara. 72 phút.
Với rất ít sự xuất hiện của lời dẫn, bộ phim tài liệu của Hiroshi Teshigahara đã lưu lại những tác phẩm của kiến trúc sự thiên tài Antonio Gaudí (1852 – 1926).
Bạn có thể tham khảo thêm tại: Antoni Gaudí, Barcelona.
Xem tại Vimeo
3. Citizen Architect: Samuel Mockbee and the Spirit of the Rural Studio (2010)
Đạo diễn: Sam Wainwright Douglas. 60 phút.
Bằng việc phỏng vấn các kiến trúc sư Cameron Sinclair, Peter Eisenman, và Michael Rotondi, phim tài liệu này đã khám phá về cuộc sống và các tác phẩm kinh điển của kiến trúc sư tiên phong Samuel Mockbee – người đã tích cực đóng góp vào chương trình thiết kế, xây dụng cơ bản cho chương trình Nhà ở khu vực nông thôn của trường đại học Auburn – một trong những nơi nghèo khó nhất của nước Mỹ.
Bạn có thể tham khảo thêm tại: Public-Interest Design, Design/Build, Rural Studio.
Mua tại Citizen Architect
4. Eames: The Architect and the Painter (Eames: Kiến trúc sư và Họa sĩ 2011)
Đạo diễn: Jason Cohn & Bill Jersey. 84 phút.
Dựa theo lời kể của James Franco, phim tài liệu nào tái hiện cuộc hôn nhân của Charles và Ray Eames, một cuộc hôn nhân của nghệ thuật và công nghiệp và ngành thiết kế từ đó ra đời.
Bạn có thể tham khảo thêm tại: Design, Mid-Century Modernism.
Xem tại PBS, Mua tại First Run Features
5. Great Expectations (2007)
Đạo diễn: Jesper Wachtmeister. 52 phút.
Một cuộc khảo sát khá thú vị về tầm nhìn, kiến trúc độc đáo và kiến trúc sư của thế kỷ 20.
Bạn có thể tham khảo tại: Oscar Niemeyer, Moshe Safdie, Le Corbusier, Buckminster Fuller, Peter Cook
Mua tại: Amazon, Amazon.co.uk
6. How Much Does Your Building Weigh, Mr Foster? (2010)
Đạo diễn: Carlos Carcas, Norberto López Amado. 78 phút
Một bộ phim tài liệu về Sir Norman Foster và nhiệm vụ bất tận trong sự nghiệp nâng cao chất lượng cuộc sống bằng thiết kế.
Bạn có thể tham khảo tại: Norman Foster, Foster + Partners, Sustainability.
Mua tại: Dogwoof
7. Infinite Space: The Architecture of John Lautner (Không gian vô hạn: Kiến trúc của John Lautner – 2008)
Đạo diễn: Murray Grigor. 90 phút.
Infinte Space mang đậm dấu ấn kiến trúc của Lautner “kiến trúc không có bắt đầu và cũng không kết thức”. Bộ phim tài liệu là lời tự kể của Lautner về sự nghiệp của mình từ những ngày theo học với các kiến trúc sư nổi tiếng, rời bỏ người thầy của mình Frank Lloyd Wright, đi về hướng Tây và trở thành nhà thiết kế nổi tiếng nhất thế giới ở California.
Bạn có thể tham khảo tại: John Lautner, Mid-Century Modernism.
Xem đoạn giới thiệu tại YouTube. Mua tại John Lautner Foundation.
8. Kochuu: Japanese Architecture (Lochuu: Kiến trúc Nhật Bản – 2003)
Đạo diễn: Jesper Wachtmeister. 53 phút.
KOCHUU, nghĩa là “trong chiếc lọ,” nói về nghệ thuật truyền thống của Nhật Bản trong việc xây dựng những không gian nhỏ tạo nên những thế giới riêng rất ấn tượng. Bộ phim phóng sự này không chỉ khám phá kiến trúc Nhật Bản đương đại mà còn tiết lộ những ảnh hưởng quan trọng của nó đến kiến trúc Bắc Âu, và kiến trúc hiện đại nói chúng.
Bạn có thể tham khảo tại…Japanese Architecture ,Tadao Ando, Toyo Ito, Alvar Aalto
Xem phim giới thiệu tại YouTube . Mua tại Icarus Films
9. Loos Ornamental (2008)
Đạo diễn: Heinz Emigholz. 72 phút.
Adolf Loos (1870 – 1933) một trong những người tiên phong của kiến trúc hiện đại, đề cao sự tối giản và những không gian mở rộng ngay vào lúc nghệ thuật trang trí cầu kì đang ở thời hoàng kim. Bộ phim tài liệu kì lạ này thể hiện sự kính trọng dành cho Loos và 27 tác phẩm kinh điển của ông.
Bạn có thể tham khảo tại Vienna, Adolf Loos, Minimalism
Xem phim giới thiệu tại YouTube. Mua tại Facets DVD
10. Los Angeles Plays Itself (2003)
Thom Anderson đã rất khó chịu với việc Los Angeles bị bóp mép liên tục cả thập kỉ trong rất nhiều phim. Sử dụng bộ sưu tập lớn các đoạn phim được chọn lọc cẩn thận qua các thời đại, ông đã đem đến cho khán giả một Los Angeles hoàn toàn khác biệt với đúng bản sắc của nó.
Bạn có thể tham khảo tại Architecture in Films, Los Angeles, Urbanism
Xem tại YouTube
11. Louis Sullivan: The Struggle for American Architecture (2010)
Đạo diễn: Mark Richard Smith. 97 phút.
Bộ phim khai thác sâu về cuộc đời của Louis Sullivan, một người đàn ông, một kiến trúc sư sống giữa giai đoạn chuyển đổi của 2 thế kỷ – mà không bao giờ cảm nhận được mình thuộc về nơi nào (bởi vậy mà những tác phẩm của ông cũng tạo ra một sự khó hiểu nhất định đối với công chúng). Bộ phim không chỉ khai thác sức ảnh hưởng của Sullivan đối với kiến trúc Mỹ nói chung mà còn tập trung vào sự tác động to lớn của ông đối với một trong những kiến trúc sư bậc thầy của Mỹ, Frank Lloyd Wright.
Bạn có thể tham khao tại: Louis Sullivan, American Architecture, Frank Lloyd Wright
Xem phim giới thiệu tại Trailer on YouTube. Mua tại Amazon
12. My Architect (Kiến trúc sư của tôi – 2003)
Đạo diễn: Nathaniel Kahn. 116 phút.
Đạo diễn của bộ phim này Nathaniel Kaln chính là con trai ruột của kiến trúc sư Louis Kaln. Đây chính là cách mà Nathaniel đã nghiên cứu và tìm hiểu một cách sâu sắc về cha mình – một kiến trúc sư tài ba được cả thế giới biết đến, một người đàn ông có cuộc sống cá nhân bất hạnh (có con với 3 người phụ nữ khác nhau và luôn sống trong nợ nần, ông bị phá sản và chết trong cô độc năm 1974) nhưng để lại một tài sản các công trình kiến trúc vĩ đại. Bộ phim đã được đề cử cho giải thưởng của viện hàn lâm.
Bạn có thể tham khảo tại: Louis Kahn
Xem tại Vimeo. Mua tại Amazon.
13. Philip Johnson: Diary of an Eccentric Architect (Philip Johnson: Nhật kí của một kiến trúc sư lập dị, 1997)
Đạo diễn: Barbara Wolf. 55 phút.
Bộ phim này là một món quà tuyệt vời cho bất cứ một kiến trúc sư nào: nó như một hướng dẫn viên đưa người xem đi tham quan các thành tựu của Philip Johnson bởi một người đàn ông đeo gương – chính là Philip Johnson, trong đó bao gồm cả ngôi nhà kính “Glass House” nối tiếng – tác phẩm do chính tay ông thiết kế và sống ở đó. Bộ phim cũng là một góc nhìn hấp dẫn đối với quá trình sáng tạo kiến trúc lập dị của ông.
Bạn có thể tham khảo tại: Philip Johnson, The Glass House, Modernism
Xem phim giới thiệu tại: YouTube. Mua tại: Amazon
14. The Pruitt-Igoe Myth (Huyền thoại Pruitt-Igoe 2011)
Đạo diễn: Chad Freidrichs. 83 phút.
Năm 1954, tòa nhà Pruitt-Igoe được xây dựng ở St. Louis, Missouri từ thiết kế của kiến trúc sử WTC Minoru Yamassaki – là “một ví dụ điển hành của chủ nghĩa duy lý Corbusian”, là một biểu tượng đầy hứa hiện của việc kiến trúc hiện đại sẽ thay đổi bộ mặt của thành phố, đặc biệt là cho những khu lao động. Chỉ hai thập kỷ sau đó, tòa nhà đã trở thành hang ổ của tội phạm và bạo lực và bị phá hủy một cách trầm trọng trở thành biểu tượng của cả nhà ở xã hội và sự thất bại của chủ nghĩa hiện đại. Bộ phim tài liệu đã mở ra một câu chuyện hấp dẫn và đầy thách thức, thể hiện một cái nhìn sâu sắc đối với Pruitt-Igoe cả ở mặt thành công và thiếu sót, phản ánh xã hội Mỹ một cách chân thật nhất.
Bạn có thể tham khảo tại: Social housing, Modernism, Urban Planning, St. Louis
Mua tại: Pruitt-Igoe.com
15. Regular or Super: Views on Mies van der Rohe (Bình thường hay Phi thường: Mies van der Rohe – 2004)
Đạo diễn: Patrick Demers, Joseph Hillel. 56 phút.
Một cái nhìn về các thành tựu của Mies van der Rohe (1886-1969) và ở đó chủ nghĩa tối giản được tôn vinh.
Bạn có thể tham khảo tại Modernism, Mies Van Der Rohe, Bauhaus
Mua tại Amazon
16. REM (2013)
Đạo diễn: Tomas Koolhaas
Bộ phim dự kiến sẽ được ra mắt trong năm nay, REM thực hiện bởi đạo diễn Tomas – con trai của Koolhaas, đã được chuẩn bị trong suốt một thập kỷ. Như Tomas đã chia sẻ trong lúc phỏng vấn “Tôi đã bỏ ra khoảng 10 năm thực hiện nhiều dự án khác nhau cho đến khi tôi thấy mọi thứ đã sẵn sàng để đem những ý tưởng tốt nhất đến REM. Tôi phải thực sự thấy chắc chắn là mình có thể làm được trước khi bắt tay vào dự án này vì bố tôi sẽ không dễ dàng với nó chút nào. Ông là người không phải là loại người có thể nhắm mắt cho qua cho dù người thực hiện là con mình. Tôi biết rằng mình phải có một ý tưởng hoàn toàn mới lạ, không trùng lắp với bất cứ một bộ phim nào đã làm trước đây.” Vậy thì điều gì đã tạo ra sự khác biệt cho REM? Theo Tomas, bộ phim không phải là tập hợp các bức ảnh đẹp mà là một cái nhìn sâu vào tâm hồn của các tòa nhà.
Bạn có thể tham khảo tại…Rem Koolhaas, OMA, AMO
Xem phim giới thiệu tại ArchDaily.
17. Rem Koolhaas: A Kind of Architect (2008)
Đạo diễn: Markus Heidingsfelder, Min Tesch. 97 phút.
Là một cái nhìn toàn cảnh về quá trình sáng tạo của người chiến thắng giải Pritzker – Rem Koolhaas, bộ phim phản ảnh trực tiếp và bất ngờ về nghề phóng viên của ông. Đối với Koolhaas, tòa nhà cũng giống như một bài viết, phải có cốt truyện, phân đoạn và cả sự hồi hộp thú vị. Bộ phim tài liệu cũng khám phá lý thuyết của Koolhaas về kiến trúc và đô thị, nguồn cảm hứng, phong cách và ảnh hưởng của ông đối với các kiến trúc sư khác.
Bạn có thể tham khảo tại: Rem Koolhaas, OMA, AMO
Xem tại: ArchDaily
18. Schindlers Häuser (2007)
Đạo diễn: Heinz Emigholz. 99 phút.
Và đây là một sự khác biệt hoàn toàn. Bộ phim được thực hiện như một cuốn album động với 40 ngôi nhà ở L.A được Schindler thiết kế từ năm 1921 đến 1952. Emizholz bố trí các tác phẩm của Schindler di chuyển chậm từng góc độ gợi nhiều suy nghĩ. Thứ ngôn ngữ tường thuật bị gạt sang một bên nhường chỗ cho âm thanh thực sự của ngôi nhà nổi lên. Toàn bộ các cảnh quay các tòa nhà được thực hiện trong tháng 5, 2006 với ẩn ý thể hiện cuộc sống đô thị ở LA và sự tàn suy của kiến trúc.
Bạn có thể tham khảo tại: Rudolph Schindler, Los Angeles, Modernism
Mua tại: Amazon
19. Sketches of Frank Gehry by Sydney Pollack (Phác thảo Frank Gehry bởi Sydney Pollack – 2005)
Đạo diễn: Sydney Pollack. 83 phút.
Pollack rất nổi tiếng với các bộ phim Out of Africa, Tootsie,.. bộ phim tài liệu “Sketches of Frank Gehry by Sydney Pollack” lại được đánh dấu như là tác phẩm cuối cùng của người đạo diễn này trước khi qua đời. Vì Pollack and Gehrt là bạn thân, bộ phim đã tái hiện lại khoảng thời gian thân thiết cùng nhau trò chuyện, bàn luận của hai người đàn ông. Không dừng lại ở việc tái hiện các thành tựu của Gehry, bộ phim đã nói về ông ở khía cạnh một con người.
Bạn có thể tham khảo tại: Frank Gehry, Sydney Pollack, Postmodernism
Mua tại: Amazon
20. Unfinished Spaces (Công trình dang dở – 2011)
Đạo diễn: Benjamin Murray, Alysa Nahmias. 86 phút.
Câu chuyện bắt đầu từ cuộc cách mạng ở Cuba. Castro với đầy nhiệt huyết muốn thúc đẩy nhà nước mới bằng việc mở ra ba trường nghệ thuật. Một bộ ba kiến trúc sư trẻ tuổi có tầm nhìn đã được kêu gọi để bắt tay vào thực hiện việc thiết kế cấp tiến này. Tuy nhiên, với sự lớn mạnh từng ngày của tư tưởng vị lợi cá nhân trong nhà nước cộng sản còn non trẻ, những ngôi trường mới giờ đây trở thành lại bị đánh giá như là tư sản và mất dần sự ủng hộ của công chúng. Kế hoạch bị cấm, tòa nhà phải để lại dang dở. Các kiến trúc sư sau hơn 40 năm sống lưu vong, đã được mời trở lại để gầy dựng và hoàn thiện công trình sau nhiều năm dang dở.
Bạn có thể tham khảo tại: Cuban Architecture, Roberto Gottardi, Ricardo Porro , Vittorio Garatti, Educational Architecture
21. Urbanized (Đô thị hóa – 2011)
Đạo diễn: Gary Hustwit. 82 phút.
Đến năm 2050, có khoảng 75% dân số thế giới mong muốn được sống ở thành thị. Nắm bắt thông tin này, Gary Hustwit, tiếp theo sau dự án Helvetica and Objectified, đã bổ sung dự án Urbanized vào bộ ba tác phẩm thiết kế của mình. Urbanized tập trung vào thiết kế các khu trung tâm đô thị, đưa Huswit đi đến 40 địa điểm khác nhau để trò chuyện với những người trong nghề như Foster, Koolhaas và Niemever.
Bạn có thể tham khảo tại: Urban Planning, Sustainability, Urban Design.
Xem phim giới thiệu tại YouTube. Mua tại: Amazon
22. Visual Acoustics (Âm thanh của hình ảnh – 2008)
Đạo diễn: Eric Bricker. 83 phút.
Dustin Hofman đã sử dụng giai điệu êm dịu để kể lại quá trình khám phá những tác phẩm của nhiếp ảnh gia kiến trúc Julius Shulman. Shulman dù không được đào tạo cả về nhiếp ảnh lẫn kiến trúc lại là người tìm ra và ghi lại vẻ quyến rũ của Los Angeles. Những bức ảnh ghi lại cảnh những người đẹp ngồi trong phòng khách bằng kiếng theo chủ nghĩa hiện đại. Shulman chưa bao giờ nghi ngờ về tài năng nhiếp ảnh của mình và bộ phim này tái hiện lại sự nghiệp của anh cho đến khi anh làm việc với Frank Gehry.
Bạn có thể tham khảo tại: Photography, Julius Shulman, Mid Century Modernism, Los Angeles
Xem phim giới thiệu tại: YouTube. Mua tại: Amazon
23. The World of Buckminster Fuller (Thế giới của Buckminster Fuller – 1974)
Đạo diễn: Baylis Glascock, Robert Snyder. 85 phút.
Ghép nối các đoạn phim từ một vài buổi diễn thuyaats, đạo diễn Baylis Glascocky và Robert Snyder muốn giữ sự tối giản cho phần mở đầu: không dẫn chuyện, không phỏng vấn, không tự sự. Với hình ảnh Bucky ngồi lái xe, bộ phim lúc rất hấp dẫn, lúc lại lan man. Tuy nhiên đó thực sự là bức chân dung “nguyên chất” về ý tưởng và lý thuyết của kiến trúc sư này.
Bạn có thể tham khảo tại: Buckminster Fuller, Googie Architecture
Mua tại Amazon
Phim phóng sự ngắn/ Phim phóng sự truyền hình
24. Frank Lloyd Wright (1998)
Đạo diễn: Ken Burns, Lynn Novick. 146 phút.
Nếu ai đó kể lại câu chuyện về Frank Lloyd như một cuốn tiểu thuyết, đó chỉ có thể là Hollywood. Cái hay của Ken Burns đó là đã cân bằng được các khía cạnh con người, sự nghiệp và di sản của Frank Lloyd. Một khởi đầu nổi loạn, sự vươn lên để được nổi tiếng, những công việc đầu đời, những hành động nông nổi, người tình, bi kịch gia đình, cú ngã đau từ danh vọng, và công cuộc trở thành bậc thầy kiến trúc Mỹ.
Bạn có thể tham khảo thêm tại American Architecture, Frank Lloyd Wright
Mua tại Amazon
25. First Person Singular: I.M. Pei (1997)
Đạo diễn: Peter Rosen. 90 phút.
First Person Singular phản ánh cuộc sống và sự nghiệp của I.M. Pei theo chính lời kể của ông, bộ phim bắt đầu từ ngày ông còn ở Trung Quốc, theo học tại MIT và Havard, và dẫn đến các thành tựu gần đây của ông. Giữa Pei và nhạc sĩ Bach có sự tương đồng trong sáng tác của mình đó là sử dụng một vài biến thể trên một chủ đề đơn giản.
Bạn có thể tham khảo tại I.M. Pei
26. Make No Little Plans: Daniel Burnham and the American City (2010)
Đạo diễn: Judith McBrien. 60 phút.
Thành phố của thế kỷ 19 chìm ngập trong một đám đông hỗn hoạn, dơ bẩn và lộn xộn. Daniel Burnham đã chứng tỏ tài năng của mình bằng cách phá bỏ khuôn khổ đương thời để mơ về những thiết kế toàn mỹ và tiện ích cho toàn bộ thành phố, góp phần quan trọng vào sự ra đời của môn quy hoạch đô thị hiện đại. Ngày nay vẫn còn rất nhiều thành phố còn mang đạm dấu ấn thiết kế của ông. Bộ phim này ghi lại cuộc đời ông bao gồm dự án Triển lãm thế giới khổng lồ ở Comlumbia 1893.
Bạn có thể tham khảo tại Daniel Burnham, Urban Planning
Xem tại YouTube. Mua tại Amazon
http://www.vimeo.com/24168975
27. Vertical Expectations – The Shard (2011)
Đạo diễn: Simona Piantieri. 26 phút.
Trước sự cao lớn thêm của tòa nhà chọc trời Shard (tòa nhà cao nhất châu Âu) giữa lòng London, Simona Piantieri đã có đi sâu vào nghiên cứu về mối liên hệ giữa kiến trúc, phát triển và xã hội. Với tư cách là một công dân ở đây, Simona muốn hiểu rõ tác động của tòa kiến trúc này đối với môi trường xung quanh và cả thành phố. Nó đặt ra những câu hỏi về cách kiến trúc và không gian phản ánh nhu cầu xã hội, vai trò của quy hoạch đô thị trong việc xây dựng các công trình công cộng và ảnh hưởng của nó đối với cộng đồng. Ảnh chụp các góc độ khác nhau của tòa nhà được sử dụng là nền chen giữa các cuộc hội thoại.
Bạn có thể tham khảo tại Skyscrapers, Urban Planning, London, Renzo Piano
Phóng sự truyền hình nhiều kì
28. Architecture School (Trường kiến trúc – 2008)
Đạo diễn: Michael Selditch và Stan Bertheaud
Một nhóm các sinh viên năm 4 của trường đại học kiến túc Tulane đối mặt với một thử thách thiết kế mô hình nhà giá thấp cho gia đình nhỏ ở Katrina, New Orleans. 6 phần của bộ phim đã tái hiện lại toàn bộ quá trình thực hiện từ khâu thiết kế cho đến khi xây dựng. Bộ phim đem lại sự hấp dẫn khi chứng kiến một ý tưởng được biến thành hiện thực như thế nào.
Bạn có thể tham khảo tại New Orleans, Post-Disaster Architecture
29. Architectures (a.k.a Baukunst) (Kiến trúc sư – 2001-2005)
Một bộ sưu tập được đánh giá cao bao gồm các DVD được sản xuất bởi đài truyền hình châu Âu, phát trên kênh ARTE. Mỗi tập phim là một câu chuyện về một kiến trúc sư và công việc của anh ta.
Bạn có thể tham khảo tại: Modernism
Mua tại: Amazon
30. Dan Cruickshank’s Adventures in Architecture (Cuộc phiêu lưu với kiến trúc của Dan Cruickshank – 2008)
Nhà sử học Dan Cruickshank đã đi vòng quanh thế giới và nhiệt tình giới thiệu cho cúng ta những công trình kiến trúc tuyệt vời nhất. Mỗi tập phim đều có một chủ đề riêng chẳng hạn như vẻ đẹp, năng lượng hay thiên tai.
Bạn có thể tham khảo tại: Religious Architecture
Mua tại: Amazon